Διαθέτουμε σπίτια χωρίς ανθρώπους και ανθρώπους χωρίς σπίτια

Έτσι, σε παρελθόντα έτη υπήρξε ακόμα και ένας δείκτης ευμάρειας δεδομένου ότι μας έδινε τον αριθμό των εξοχικών ή δεύτερων κατοικιών των Ελληνικών νοικοκυριών.

Το τελευταίο διάστημα έρχεται στο προσκήνιο με δύο σημαντικές αφορμές. Καταρχάς ως ένα εργαλείο με το οποίο μπορούμε να ασκήσουμε κοινωνικές πολιτικές στέγασης, δεδομένων των υψηλών ενοικίων που καλούνται να πληρώσουν σήμερα οι Έλληνες στα αστικά κέντρα. Και δεύτερον ως ένας δείκτης εγκατάλειψης μικρότερων ηπειρωτικών και αγροτικών Δήμων στην χώρα.

Και αν και ακούγεται λογικό να έχουμε υψηλά ποσοστά κενών κατοικιών σε τουριστικές και νησιωτικές περιοχές όπου οι εξοχικές κατοικίες μπορούν να είναι ακόμα και ιδιοκτησίας ξένων υπηκόων, δεν ακούγεται λογικό να υπάρχουν ποσοστά κενών κατοικιών άνω του 50% σε σχέση με τις κανονικές κατοικίες στην ηπειρωτική χώρα.

Αν και η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα παραμένει υψηλή -ίσως όχι τόση, όσο στην προ μνημονίων εποχή- αυτό σε καμία περίπτωση, δεν μπορεί να μεταφραστεί ως ένδειξη πλούτου, όπως επιχειρήθηκε από γερμανικές κυρίως πηγές του τύπου στο παρελθόν. Είναι άλλωστε γνωστό, ότι τα πλαίσια της κοινωνικής κατοικίας είναι λιγότερο ανεπτυγμένα στον νότο της Ευρώπης σε σχέση με τις βόρειες χώρες και η ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίζεται περισσότερο ως μια κοινωνική διαδικασία των χαμηλών στρωμάτων της Ελληνικής κοινωνίας παρά ως μια οικονομική παράμετρος ενός επινοημένου δείκτη ευμάρειας της χώρας.

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά των «κενών» κατοικιών στην χώρα και τελικά μπορούν αυτές να χρησιμοποιηθούν ως οικιστικό απόθεμα για την άσκηση στεγαστικών πολιτικών;

Στην απογραφή του 2021 μετρήθηκαν 2.277.615 κενές κατοικίες στο σύνολο 6.596.761, ήτοι ποσοστό 34,53%. Ή πιο απλά μία στις τρεις κατοικίες στην χώρα είναι κενή! Ενώ αντίστοιχα στην απογραφή του 2011, οι κενές κατοικίες της χώρας ανήλθαν σε 2.249.813 στο σύνολο 6.371.901 κατοικιών, ποσοστό δηλαδή 35,31%. Στα ίδια δηλαδή επίπεδα. Πρόκειται βέβαια σε πολλές περιπτώσεις για παλιά κτίσματα, τα οποία ίσως και να έχουν την ανάγκη εκτεταμένων εργασιών για να καταστούν ξανά λειτουργικά.

Σήμερα στην Ελλάδα το μεγαλύτερο ποσοστό κενών κατοικιών συναντάται σε τουριστικές περιοχές.

Έτσι πρωταθλητές είναι οι ακόλουθοι 11 Δήμοι με ποσοστό κενών κατοικιών άνω του 70% σύμφωνα με την απογραφή του 2021!

Πίνακας 1: Οι Δήμοι με ποσοστό κενών κατοικιών άνω του 70% κατά την απογραφή του 2021.

Δεν είναι βέβαια γνωστό το κατά πόσο «επηρέασε» η περίοδος του κορονοϊού και η «άρνηση» πολλών νοικοκυριών να απογραφούν, τον εν λόγω δείκτη, σίγουρα όμως έχει την σημασία του αφού καταγράφονται ποσοστά και άνω του 80% στην Σέριφο και την Κασσάνδρα Χαλκιδικής.

Στον αντίποδα τα χαμηλότερα ποσοστά κενών κατοικιών σε επίπεδο Δήμων (<15%) καταγράφονται στον ακόλουθο πίνακα:

Πίνακας 2: : Οι Δήμοι με ποσοστό κενών κατοικιών κάτω του 15% κατά την απογραφή του 2021.

Πρόκειται δηλαδή για αστικούς δήμους που συναντάμε στο λεκανοπέδιο Αττικής και σε μεγάλα αστικά κέντρα.

Μάλιστα αν συγκρίνουμε τα δεδομένα των κενών κατοικιών με αυτά της απογραφής του 2011 προκύπτουν ενδιαφέροντα αποτελέσματα.

Καταρχάς δεν φαίνεται να υπάρχει έντονη δραστηριότητα ως προς την κατασκευή νέων κατοικιών. Από τις 6.371.901 συνολικά κατοικίες του 2011 «μετρήθηκαν» 6.596.761 κατοικίες το 2021. Μια διαφορά δηλαδή 224.860 κατοικιών ή διαφορετικά την τελευταία δεκαετία κτίστηκε μόνο το 3,53% των διαθέσιμων κατοικιών στην χώρα.

Ποια είναι όμως η εικόνα της χώρας αν προσπαθήσουμε να χαρτογραφήσουμε τον συγκεκριμένο δείκτη;